Giáo viên áp lực với những tiết dự giờ kiểu "gà bài"
Báo Lao Động giới thiệu bài viết của thầy Nguyễn Văn Lực về vấn đề giáo viên "gà bài" cho học sinh trong các tiết dự giờ.
Những tiết dự giờ, tiêu chuẩn đánh giá tạo không ít áp lực cho giáo viên. Ảnh: Vân Trang
Vào đầu năm học, khi bước vào tuần thứ 2 và thứ 3 sau khai giảng, như thông lệ, nhiều trường tiến hành kế hoạch dự giờ để “xếp loại giáo viên đầu năm”.
Ngoài dự giờ đầu năm xong, giáo viên còn phải dự giờ thao giảng 2 tiết/năm; dự giờ triển khai chuyên đề bộ môn 2 tiết/năm (chuyên đề phương pháp hay chuyên đề bài học); dự giờ kiểm tra theo kế hoạch (2/3 giáo viên); dự giờ hội giảng tổ; dự giờ hội giảng trường, huyện, tỉnh; chưa hết giáo viên còn được ban giám hiệu, tổ trưởng dự giờ đột xuất.
Rồi khi có thanh tra phòng GDĐT hay Sở GDĐT về thanh kiểm tra, giáo viên cũng phải chuẩn bị để được dự giờ và điều này gây áp lực rất lớn đối với thầy cô. Có trường còn qui định cụ thể chỉ tiêu số tiết giáo viên phải đi dự giờ đồng nghiệp là 14 hoặc 17 tiết/năm (chỉ tiêu được thông qua trong Hội nghị viên chức - người lao động).
Để đủ chỉ tiêu dự giờ, không ít giáo viên đối phó bằng việc “dự giờ ảo” mượn sổ dự giờ của đồng nghiệp khác để chép cho đủ tiết, vì thầy cô không có thời gian và cũng không muốn làm phiền khi đi dự giờ đồng nghiệp.
Bản thân tôi là người có thâm niên giảng dạy trên 37 năm, nhưng mỗi khi được dự giờ cũng phải áp lực, nhất là năng lực công nghệ còn nhiều hạn chế trong việc soạn giảng giáo án điện tử. Nên để tiết dạy có dự giờ xếp loại giỏi (cũng vì thành tích), bản thân không tránh khỏi việc "gà bài" những câu hỏi khó trước cho học sinh, bắt học sinh học thuộc lòng để "diễn".
Việc dự giờ, nếu với mục đích chia sẻ, hỗ trợ nhau tiến bộ, đổi mới phương pháp giảng dạy, thì cần thiết đối với mỗi thầy cô.
Nhưng thực trạng dự giờ hiện nay khiến thầy cô rất áp lực bởi các tiêu chuẩn đánh giá, xếp loại giỏi, khá, trung bình, không đạt. Điều này, đôi khi cũng khiến thầy cô bất bình với nhau trong việc cho điểm xếp loại tiết dạy và việc dạy một hay hai tiết là chưa thể đánh giá giáo viên đó dạy giỏi hay không.
Thay vì việc đánh giá không nhằm “vạch lá tìm sâu” để phê phán, xếp loại tiết dạy, tôi cho rằng, việc dự giờ cần hướng vào học sinh là trung tâm, xem học sinh đã tiếp thu bài học thế nào, có hứng thú không, có vận dụng được gì vào cuộc sống hay còn có khó khăn gì? Để thầy cô thay đổi phương pháp sao cho phù hợp với từng đối tượng học sinh, giúp học sinh ngày càng tiến bộ đó mới là điều quan trọng nhất của việc dự giờ.
Bộ GDĐT từng nhiều lần nhấn mạnh quan điểm: “Việc thực hiện sinh hoạt tổ, nhóm chuyên môn dựa trên nghiên cứu bài học, cụ thể là xây dựng bài học minh họa, tổ chức dạy học, dự giờ để rút kinh nghiệm dựa trên phân tích hoạt động học của học sinh. Như vậy, thay vì quy định bắt buộc dự giờ mang tính hình thức, việc dự giờ trong nhà trường phổ thông triển khai linh hoạt hơn và nằm trong kế hoạch sinh hoạt chuyên môn của tổ, nhóm chuyên môn ở mỗi nhà trường".
Rất mong tinh thần này được quán triệt thực hiện ở trường phổ thông, giúp cởi trói áp lực dự giờ cho thầy cô.