Chính phủ yêu cầu làm rõ nguyên nhân tăng giá bất động sản, xử lý nghiêm đầu cơ, thao túng thị trường

Thông báo được ban hành ngày 9/6/2025 khẳng định, thị trường bất động sản là lĩnh vực quan trọng, có tác động lớn đến nhiều ngành như sản xuất, thị trường vốn, tín dụng, lao động và đặc biệt liên quan trực tiếp đến vấn đề an sinh xã hội thông qua nhu cầu về nhà ở, nhà ở xã hội cho người dân. Thời gian qua, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo quyết liệt, giao nhiệm vụ cụ thể cho các bộ, ngành để tháo gỡ khó khăn và thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh và bền vững.

Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, trong những tháng đầu năm 2025, thị trường bất động sản đã có nhiều tín hiệu khởi sắc, khi nguồn cung và lượng giao dịch đều tăng so với cùng kỳ năm 2024. Tuy nhiên, thị trường vẫn chưa phát triển tương xứng với tiềm năng, do nhiều tồn tại và vướng mắc như nguồn cung hạn chế, cơ cấu sản phẩm chưa hợp lý, thiếu nhà ở phù hợp với người lao động và giới trẻ, giá bất động sản chưa phù hợp với khả năng chi trả, tình trạng đầu cơ, thao túng, lũng đoạn thị trường vẫn diễn ra.

Phân cấp mạnh, cắt giảm thủ tục, giảm chi phí và thời gian hành chính

Thường trực Chính phủ yêu cầu các bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương khẩn trương thực hiện triệt để việc phân cấp, phân quyền theo Kết luận số 115-KL/TW ngày 16/1/2025 của Bộ Chính trị. Theo đó, cơ quan trung ương tập trung quản lý vĩ mô, xây dựng thể chế, quy hoạch, chiến lược; các địa phương chủ động quyết định, tổ chức thực hiện và chịu trách nhiệm về các vấn đề cụ thể, kết hợp với việc phân cấp chính quyền hai cấp.

Thường trực Chính phủ yêu cầu rà soát, làm rõ ngay các yếu tố cấu thành làm tăng giá bất động sản như giá đất, giá nguyên vật liệu, lãi vay... đồng thời khẩn trương đề xuất phương án giảm thiểu các thành phần chi phí này nhằm tăng khả năng tiếp cận thị trường và mở rộng nguồn cung.

Các bộ, ngành cần tập trung cắt giảm tối đa thủ tục hành chính chồng chéo, phức tạp; loại bỏ yêu cầu giấy tờ không cần thiết. Mục tiêu là cắt giảm ít nhất 30% thời gian và 30% chi phí tuân thủ thủ tục hành chính trong quá trình triển khai dự án bất động sản, theo tinh thần Nghị quyết số 66/NQ-CP ngày 26/3/2025. Trong đó, cần nghiên cứu cắt giảm thủ tục về chấp thuận chủ trương đầu tư, thẩm định dự án, thiết kế, cấp phép xây dựng, kiểm tra nghiệm thu, chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm.

Xử lý nghiêm đầu cơ, thổi giá, siết đấu giá đất trái quy định

Thường trực Chính phủ yêu cầu rà soát, sửa đổi, bãi bỏ các quy chuẩn, tiêu chuẩn không còn phù hợp hoặc gây phát sinh chi phí bất hợp lý, như các quy định về quy hoạch, chỗ đỗ xe, phòng cháy chữa cháy. Đồng thời, nghiên cứu xây dựng chính sách hỗ trợ người có nhu cầu ở thực, người trẻ tuổi, giúp họ tiếp cận nhà ở dễ dàng hơn, qua đó thực hiện quyền có chỗ ở theo quy định của Hiến pháp.

Chính phủ chỉ đạo xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân lợi dụng đấu giá đất để đẩy giá, gây khó khăn cho phát triển dự án. Cần nghiên cứu các quy định về giải phóng mặt bằng phù hợp với thực tiễn, cân nhắc giữa phương án doanh nghiệp hoặc nhà nước thực hiện, bảo đảm tiến độ và hiệu quả triển khai.

Thường trực Chính phủ cũng yêu cầu tiếp tục rà soát, tháo gỡ khó khăn với các dự án tồn đọng, báo cáo Ban Chỉ đạo tháo gỡ khó khăn theo Quyết định số 751/QĐ-TTg ngày 11/4/2025 của Thủ tướng Chính phủ. Đồng thời, khuyến khích phát triển các dự án bất động sản đa dạng phân khúc, giảm giá thành, tăng nguồn cung và cơ hội tiếp cận cho người dân.

Công tác quy hoạch cần chú trọng bố trí quỹ đất hợp lý cho phát triển sản xuất, kinh doanh, dịch vụ lâu dài; khu vực phát triển nhà ở phải đi đôi với quy hoạch hạ tầng kỹ thuật – xã hội đầy đủ. Chính phủ yêu cầu kiên quyết xử lý các hành vi đầu cơ, tung tin sai lệch, gây "sốt ảo" nhằm trục lợi từ thị trường.

Hoàn thiện pháp luật, phát triển nhà ở xã hội, thúc đẩy mô hình giao dịch bất động sản minh bạch

Chính phủ giao Bộ Xây dựng phối hợp Bộ Nông nghiệp và Môi trường rà soát, hoàn thiện các luật liên quan như Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Đất đai để đáp ứng yêu cầu thực tiễn và phát triển thị trường. Bộ Xây dựng được giao chủ trì, xây dựng Tờ trình Chính phủ báo cáo Quốc hội vào thời gian nghỉ giữa hai đợt Kỳ họp thứ 9, đề xuất xây dựng Nghị quyết điều chỉnh các luật liên quan để tạo hành lang pháp lý linh hoạt.

Cùng với đó, cần rà soát tổng thể các nghị định, thông tư về nhà ở, kinh doanh bất động sản để đề xuất sửa đổi theo trình tự rút gọn, kiên quyết loại bỏ các thủ tục hành chính rườm rà, chi phí không phù hợp, báo cáo Chính phủ trong tháng 6/2025.

Chính phủ yêu cầu các địa phương đẩy nhanh công tác quy hoạch, tạo quỹ đất phát triển các dự án nhà ở, đặc biệt là nhà ở xã hội tại đô thị và khu công nghiệp. Cần khẩn trương quy hoạch các không gian phát triển mới tại các khu vực có hạ tầng giao thông lớn như đường cao tốc, vành đai mới.

Thường trực Chính phủ giao Bộ Xây dựng nghiên cứu mô hình “Trung tâm giao dịch bất động sản và quyền sử dụng đất do Nhà nước quản lý”, tích hợp công chứng, thuế, đăng ký giao dịch trên môi trường điện tử, tương tự mô hình giao dịch chứng khoán nhằm công khai, minh bạch giá trị tài sản, chống thất thu thuế, báo cáo Thủ tướng trong tháng 6/2025.

Tăng tín dụng nhà ở, nghiên cứu gói vay trung hạn lãi suất ổn định

Ngân hàng Nhà nước được giao chỉ đạo các ngân hàng thương mại tập trung cho vay đối với các dự án nhà ở thương mại có giá phù hợp; nghiên cứu gói vay tín dụng dành cho người trẻ có nhu cầu mua nhà, đồng thời thúc đẩy tăng trưởng tín dụng, góp phần đạt mục tiêu tăng trưởng GDP 8% trong năm 2025.

Ngân hàng Nhà nước cần đôn đốc triển khai hiệu quả chương trình tín dụng ưu đãi 120.000 tỷ đồng, đồng thời nghiên cứu thêm gói tín dụng trung hạn với lãi suất ổn định cho các dự án nhà ở giá hợp lý.

Các ngân hàng thương mại phải tăng cường kiểm soát rủi ro, định giá tài sản bảo đảm là bất động sản khách quan, đúng quy định; xử lý nghiêm các hành vi tiếp tay thao túng giá, tạo mặt bằng giá ảo, gây biến dạng thị trường.