Cho vay bất động sản, xây dựng, chứng khoán vẫn tiềm ẩn rủi ro

Các ngân hàng tiếp tục nới lỏng tiêu chuẩn tín dụng

Theo kết quả điều tra, trong 6 tháng cuối năm 2024, các TCTD cho biết đã đáp ứng nhu cầu vay vốn tổng thể của khách hàng ở tỷ lệ cao hơn so với 6 tháng đầu năm 2024. Tỷ lệ TCTD nhận định đáp ứng nhu cầu vay vốn ở mức cao (từ 75% trở lên) của nhóm 14 NHTM trọng yếu trong kỳ này tiếp tục là 100%.

Để tạo điều kiện cho doanh nghiệp và người dân tiếp cận vốn tín dụng, trong 6 tháng cuối năm 2024, nhìn chung, các TCTD tiếp tục có xu hướng nới lỏng nhẹ tiêu chuẩn tín dụng tương tự như 6 tháng đầu năm 2024. Trong đó, xu hướng nới lỏng nhẹ tiêu chuẩn tín dụng tiếp tục ghi nhận ở các lĩnh vực: Cho vay đầu tư ứng dụng công nghệ cao; cho vay đầu tư công nghiệp hỗ trợ; cho vay mua nhà để ở, công nghiệp chế biến, chế tạo; cho vay kinh doanh xuất nhập khẩu; cho vay đầu tư, kinh doanh du lịch; cho vay đầu tư ngành dịch vụ logistics.

Các TCTD cho biết căn cứ chủ yếu của xu hướng “nới lỏng” nhẹ tiêu chuẩn tín dụng trong 6 tháng cuối năm 2024 và dự kiến trong 6 tháng đầu năm 2025 trên cơ sở đánh giá triển vọng kinh tế vĩ mô khả quan và tác động tích cực của chính sách định hướng/quản lý phát triển các ngành kinh tế của Chính phủ và chính sách định hướng/quản lý tín dụng của Chính phủ/NHNN.

Dự kiến cho cả năm 2025, các TCTD cho biết tiếp tục giữ nguyên hoặc nới lỏng nhẹ tiêu chuẩn tín dụng tổng thể của đơn vị mình đối với tất cả các nhóm khách hàng, trong đó ưu tiên nới lỏng tiêu chuẩn tín dụng đối với nhóm khách hàng doanh nghiệp.

Các ngân hàng dự báo tiếp tục nới lỏng nhẹ các tiêu chí cho vay trong năm 2025

Theo đánh giá của các TCTD, nhu cầu tín dụng tổng thể của khách hàng trong 6 tháng cuối năm 2024 và cả năm 2024 cải thiện mạnh hơn so với 6 tháng đầu năm 2024, cả năm 2023 nhưng vẫn thấp hơn năm 2022. Dự kiến 6 tháng đầu năm 2025 và cả năm 2025, nhu cầu tín dụng tiếp tục tăng đối với tất cả các lĩnh vực, đối tượng, loại tiền và kỳ hạn.

Trong 4 lĩnh vực chính được thống kê, tại kỳ điều tra này, lĩnh vực phát triển công nghiệp và xây dựng có tỷ lệ TCTD dự báo nhu cầu vay vốn tăng cao nhất trong năm 2025, theo sau là nhu cầu vay phục vụ đời sống và tiêu dùng và nhu cầu vay thương mại và dịch vụ; sau đó đến lĩnh vực vay phát triển nông, lâm, thủy sản.

Trong năm 2024, Bán buôn, bán lẻ; Xuất, nhập khẩu; Vay phục vụ nhu cầu đời sống hoặc vay tiêu dùng; Công nghiệp chế biến, chế tạo là 4 lĩnh vực được nhiều TCTD lựa chọn là động lực tăng trưởng tín dụng nhất.

Bước sang 2025, bán buôn, bán lẻ; Xuất, nhập khẩu; Vay phục vụ nhu cầu đời sống hoặc vay tiêu dùng tiếp tục là 3 lĩnh vực có tỷ lệ TCTD dự kiến là động lực tăng trưởng tín dụng cao nhất. Tuy nhiên, lĩnh vực xếp thứ tư được dự kiến là Thép và kim loại khác thay thế lĩnh vực Công nghiệp chế biến, chế tạo trong năm 2024.

Bất động sản, xây dựng, chứng khoán vẫn là lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro

Theo kết quả điều tra, rủi ro tín dụng của các khoản vay được các TCTD đánh giá tiếp tục tăng trong năm 2024, nhưng mức tăng được nhận định chậm lại nhiều so với năm 2023. Các TCTD dự báo mặt bằng rủi ro tổng thể năm 2025 sẽ không thay đổi so với năm 2024.

Trong năm 2025, rủi ro tín dụng của 10/16 lĩnh vực khảo sát được các TCTD kỳ vọng theo chiều hướng giảm (phát triển nông, lâm, thủy sản; công nghiệp chế biến, chế tạo; cho vay đầu tư ứng dụng công nghệ cao...).

Tuy nhiên, các TCTD quan ngại nguy cơ rủi ro có thể tăng nhẹ ở 5/16 lĩnh vực khảo sát bao gồm lĩnh vực xây dựng; kinh doanh bất động sản; cho vay kinh doanh tài chính, ngân hàng, bảo hiểm; cho vay đầu tư kinh doanh chứng khoán, trong đó 02 lĩnh vực được đánh giá tiềm ẩn rủi ro cao nhất là cho vay đầu tư kinh doanh bất động sản và xây dựng.

Đây cũng là các lĩnh vực mà các TCTD dự kiến vẫn tiếp tục thắt chặt cho vay, nhưng mức độ thắt chặt có thể được thu hẹp hơn so với 6 tháng cuối năm 2024.

Trong 6 tháng cuối năm 2024, các TCTD đã nỗ lực thu hẹp hơn nữa chênh lệch giữa lãi suất cho vay và chi phí vốn bình quân, trong khi vẫn “thắt chặt nhẹ” các điều khoản, điều kiện cho vay đối với khách hàng doanh nghiệp và khách hàng cá nhân để quản trị rủi ro tốt hơn trong bối cảnh rủi ro khách hàng vẫn gia tăng. Các TCTD dự kiến giữ ổn định các điều kiện và điều khoản cho vay tổng thể đối với khách hàng doanh nghiệp và nới lỏng hơn đối với khách hàng cá nhân trong 6 tháng đầu năm 2025.