Nhiều địa phương chưa quan tâm đầy đủ đến nhà ở thương mại giá bình dân

Tín hiệu tích cực của thị trường

Trong 9 tháng đầu năm 2025, thị trường bất động sản ghi nhận một số tín hiệu phục hồi nhờ nỗ lực tháo gỡ vướng mắc về thể chế và chính sách. Giao dịch tăng trong 6 tháng đầu năm, tuy nhiên sau đó chững lại tại một số khu vực do tâm lý quan sát và điều chỉnh kỳ vọng từ thị trường.

Phân khúc nhà ở xã hội có chuyển biến tích cực về chính sách, song quy mô triển khai còn hạn chế.

Một số địa phương đã tích cực phát triển, hình thành các khu đô thị kiểu mẫu, đồng bộ về hạ tầng và chức năng, góp phần nâng cao chất lượng phát triển đô thị.

Tiêu biểu như Hà Nội có Vinhomes Global Gate (Cổ Loa); Đà Nẵng có dự án Thuận Phước; TP.HCM có dự án khu Thủ Thiêm, Bình Quới - Thanh Đa; Hưng Yên có dự án Mỹ Hào Garden City, khu đô thị phía Bắc Quốc lộ 5.

Chưa quan tâm đầy đủ đến nhà ở thương mại giá bình dân

Theo Bộ Xây dựng, thị trường vẫn tồn tại nhiều hạn chế. Nhiều địa phương chưa bám sát chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở đã được phê duyệt, dẫn đến thiếu chủ động trong quản lý cơ cấu sản phẩm và quỹ đất, chưa quan tâm đầy đủ đến phát triển nhà ở thương mại giá bình dân, nhà ở xã hội cho người thu nhập trung bình, thu nhập thấp.

Nguồn cung sản phẩm nhà ở chủ yếu là phân khúc cao cấp và trung cấp, trong khi thiếu nhà ở cho công nhân khu công nghiệp, nhà ở xã hội và nhà ở giá phù hợp với đại đa số người dân đô thị.

Cũng theo Bộ Xây dựng, hệ thống pháp luật liên quan dù đã được sửa đổi, bổ sung nhưng vẫn còn vướng mắc, đặc biệt trong lĩnh vực đất đai, đấu thầu, chấp thuận chủ trương đầu tư, lựa chọn chủ đầu tư, gây khó khăn cho quá trình triển khai nhiều dự án.

Việc tổ chức thực hiện pháp luật về quy hoạch, đất đai, nhà ở, đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án… của các địa phương còn chậm, chưa đáp ứng yêu cầu.

Công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cũng còn chậm, việc xác định giá đất vẫn gặp khó khăn, một phần vì tâm lý sợ sai, sợ chịu trách nhiệm của một số bộ phận, địa phương, dẫn đến giải quyết chậm, đùn đẩy, không đảm quyết định.

Một số dự án gặp vướng mắc về mặt pháp lý, chậm triển khai, bị đình trệ, trong khi nguồn lực đã đầu tư rất lớn, gây lãng phí đất đai, nguồn vốn và làm gia tăng giá bán sản phẩm.

Bên cạnh đó, Bộ Xây dựng cũng nêu rõ, giá giao dịch bất động sản có xu hướng tăng dần, chưa phản ánh đúng giá trị thực và còn cao so với thu nhập bình quân của số đông người dân. Hiện tượng găm hàng, nâng giá, đầu cơ vẫn diễn ra, làm tăng mặt bằng giá, gây mất cân đối cung - cầu và vượt quá khả năng chi trả của người thu nhập trung bình, thấp tại đô thị.

Ngoài ra, doanh nghiệp vẫn gặp nhiều khó khăn về vốn tín dụng, phát hành và thanh toán trái phiếu, cũng như trong khâu bán hàng, dẫn đến thiếu nguồn lực triển khai dự án.

Trước những bất cập nêu trên, Bộ Xây dựng đề ra một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm như tiếp tục rà soát, hoàn thiện thể chế, chính sách, pháp luật về nhà ở, kinh doanh bất động sản, đất đai, quy hoạch, đầu tư, xây dựng, đấu thầu, tín dụng, thuế, công chứng, doanh nghiệp… nhằm đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất và tạo cơ chế đột phá, thông thoáng, thuận lợi để thu hút các nguồn lực tham gia thị trường. Đồng thời, thúc đẩy việc phê duyệt, triển khai các dự án nhà ở, đặc biệt là nhà ở xã hội để tăng nguồn cung.

Theo Bộ Xây dựng, cần đặt mục tiêu hoàn thành các chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội năm 2025, tập trung tháo gỡ vướng mắc về quy hoạch, bồi thường, giải phóng mặt bằng, giao và thuê đất để sớm đưa các dự án bất động sản vào vận hành. Công tác quản lý thị trường sẽ được tăng cường, bảo đảm theo dõi sát sao, kịp thời ban hành giải pháp và cơ chế để thị trường phát triển ổn định, lành mạnh, công khai, minh bạch từ Trung ương tới địa phương. Ngoài ra, Bộ sẽ hoàn thiện cơ chế, chính sách nhằm huy động đa dạng nguồn lực tài chính, đảm bảo vốn triển khai các dự án nhà ở, bất động sản trong thời gian tới.