Lễ đón, rước y trang của đồng bào Chăm và Raglai Ninh Thuận

Tháp Po Po Klong Garai 

Hàng trăm năm qua, nghi thức này cùng bộ xiêm y Thánh Mẫu Ina Nagar và vua Po Klong Garai được nâng niu, gìn giữ như “báu vật” quý giá nhất. Nghi lễ rước y trang chỉ diễn ra ở 3 điểm: Rước y trang của nữ thần Po Ina Nagar từ xã miền núi Phước Hà huyện Thuận Nam về đền thờ ở làng Hữu Đức; rước y trang vua Po Klong Girai từ làng Phước Đồng lên tháp lấy tên ngài tại đồi Trầu, phường Đô Vinh, TP Phan Rang - Tháp Chàm và rước y trang vua Po Rome từ làng Hậu Sanh xã Phước Hữu lên tháp Po Rome.

Theo truyền thuyết, người Chăm và Raglai là chị em ruột, người Chăm là chị cả, người Raglai là em út. Bởi chế độ mẫu hệ, nên con gái út thừa kế tài sản và phụ trách thờ cúng tổ tiên. Do vậy tất cả những y trang của các vua, thần đều do người Raglai giữ và chỉ mang xuống vào các dịp lễ hội Katê hay cúng đầu năm mới. Tuy nhiên, hiện nay chỉ còn đền Po Inu Nagar ở Hữu Đức là còn lễ đón y trang do dòng họ Chamalea người Raglai (Phước Hà) cất giữ. Còn y trang của vua Po Klong Garai và vua Po Rome thì người Raglai đã giao lại hẳn cho đồng bào Chăm cất giữ. Vì thế, thay cho lễ đón, chỉ có một nghi lễ nhỏ đơn giản gồm đốt sáp, trầm, soạn lễ vật trầu, cau, trứng, rượu… chuẩn bị y trang cho lễ rước từ làng lên tháp vào sáng hôm sau (ngày 1.7 theo lịch Chăm khoảng 25.9 đến 5.10 dương lịch).

 

Lễ đón rước y trang về làng Hữu Đức, xã Phước Hà

Kiệu rước y trang được chuẩn bị để rước lên tháp Po Klong Garai

Cả sư và các vị chức sắc dẫn đầu đoàn rước y trang lên tháp Po Klong Garai

Cô gái Chăm trong trang phục truyền thống theo lễ rước y trang Po Klong Garai

Y trang được đưa lên tháp để thờ cúng

Đông đảo đồng bào Chăm, Raglai mang theo lễ vật lên tháp Po Klong Grai hành lễ

Những nhạc cụ được các nghệ nhân Chăm biểu diễn tại Lễ hội

Những vũ điệu ăn mừng của các cô gái Chăm trong ngày hội lớn của dân tộc mình 

Lễ rước y trang là màn khai hội đầy màu sắc văn hóa Chămpa, là một phần quan trọng trong đời sống tín ngưỡng của đồng bào Raglai, Chăm nơi đây. Trải qua hàng trăm năm lịch sử với biết bao đổi thay của xã hội, đất nước nhưng nghi thức này được đồng bào Chăm và Raglai gìn giữ như “báu vật”, lưu truyền mãi mãi.

XUÂN HƯỚNG