Chuyên gia kinh tế: Thuế VAT 5% sẽ thúc đẩy cạnh tranh lành mạnh trong ngành phân bón

Tọa đàm diễn ra trong bối cảnh Quốc hội đang xem xét dự thảo Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi), trong đó có đề xuất chuyển mặt hàng phân bón từ đối tượng không chịu thuế sang đối tượng chịu thuế với mức thuế suất 5%. Đây là vấn đề nhận được nhiều sự quan tâm của các bên liên quan, đặc biệt là các doanh nghiệp sản xuất phân bón trong nước và người nông dân.

Phát biểu khai mạc tọa đàm, bà Phạm Thị Thanh Huyền - Tổng Biên tập Báo Đại biểu Nhân dân nhấn mạnh: "Việc thay đổi chính sách thuế đối với mặt hàng phân bón là một vấn đề phức tạp, cần được xem xét kỹ lưỡng từ nhiều góc độ. Tọa đàm hôm nay nhằm tạo diễn đàn để các chuyên gia, nhà quản lý và doanh nghiệp cùng trao đổi, thảo luận, góp phần đưa ra những đề xuất hợp lý cho việc hoạch định chính sách."

Tại tọa đàm, các chuyên gia kinh tế hàng đầu đã bày tỏ sự ủng hộ đối với đề xuất áp dụng thuế suất VAT 0% và 5% cho mặt hàng phân bón. PGS.TS. Lý Phương Duyên, Giảng viên cao cấp Khoa Thuế - Hải quan, Học viện Tài chính, nhận định: "Việc áp dụng thuế suất 0% hay 5% đều sẽ giúp mở rộng cơ sở thuế, phù hợp với xu hướng chung của thế giới và tạo ra môi trường cạnh tranh công bằng hơn giữa các doanh nghiệp. Đây là bước đi cần thiết để hội nhập sâu rộng hơn với nền kinh tế toàn cầu."

Bà Duyên cũng chỉ ra rằng nhiều quốc gia trên thế giới đã áp dụng thuế VAT đối với mặt hàng phân bón, với mức thuế suất dao động từ 5% đến 10%. Việc Việt Nam áp dụng mức thuế 5% là phù hợp với xu hướng chung và vẫn duy trì được tính ưu đãi cho ngành nông nghiệp.

Ông Nguyễn Trí Ngọc, Phó Chủ tịch Hiệp hội Phân bón Việt Nam, bổ sung: "Mức thuế 5% sẽ giúp doanh nghiệp trong nước giảm chi phí sản xuất thông qua việc khấu trừ thuế đầu vào, từ đó nâng cao khả năng cạnh tranh với hàng nhập khẩu. Hiện nay, các doanh nghiệp sản xuất phân bón trong nước đang gặp khó khăn do không được khấu trừ thuế đầu vào, dẫn đến chi phí sản xuất cao hơn so với hàng nhập khẩu."

Ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế, nhấn mạnh: "Việc chuyển từ không chịu thuế sang chịu thuế sẽ giúp doanh nghiệp sản xuất phân bón trong nước giảm chi phí sản xuất thông qua cơ chế khấu trừ thuế đầu vào. Điều này sẽ tạo động lực cho các doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm, từ đó tăng sức cạnh tranh trên thị trường trong nước và quốc tế."

Ông Nguyễn Văn Phụng, nguyên Vụ trưởng Vụ quản lý Thuế Doanh nghiệp lớn (Tổng cục Thuế), chia sẻ góc nhìn từ cơ quan quản lý thuế: "Áp dụng thuế suất sẽ tạo ra sân chơi bình đẳng giữa doanh nghiệp trong nước và nước ngoài, đồng thời bổ sung nguồn thu ngân sách từ phân bón nhập khẩu. Điều này sẽ giúp cân bằng lợi ích giữa các bên liên quan và tạo nguồn lực để Nhà nước có thể tiếp tục hỗ trợ ngành nông nghiệp thông qua các chính sách khác."

Tuy nhiên, một số ý kiến cũng bày tỏ lo ngại về tác động của việc tăng thuế đối với người nông dân. ĐBQH Hoàng Văn Cường (TP. Hà Nội) cho rằng: "Chúng ta cần có những nghiên cứu kỹ lưỡng về tác động của việc tăng thuế đối với chi phí sản xuất nông nghiệp. Nếu áp dụng thuế VAT, cần có những chính sách hỗ trợ đi kèm để đảm bảo không làm tăng gánh nặng cho người nông dân. Áp dụng mức thuế 0% sẽ giúp giữ ổn định chi phí đầu vào cho nông dân, đặc biệt trong bối cảnh ngành nông nghiệp đang phải đối mặt với nhiều thách thức"

Để giải quyết mối quan tâm này, PGS.TS. Lý Phương Duyên đề xuất: "Chúng ta có thể xem xét áp dụng cơ chế hoàn thuế cho người nông dân, hoặc tăng cường các chính sách hỗ trợ khác như trợ giá, hỗ trợ kỹ thuật để bù đắp cho phần chi phí tăng thêm do áp dụng thuế VAT."

Kết thúc tọa đàm, các đại biểu đều bày tỏ kỳ vọng rằng chính sách thuế VAT mới sẽ góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành phân bón và nông nghiệp Việt Nam. Ông Phan Đức Hiếu tổng kết: "Việc áp dụng thuế VAT 0% hoặc 5% đối với mặt hàng phân bón là một bước đi cần thiết trong quá trình hoàn thiện hệ thống thuế và tạo môi trường kinh doanh công bằng. Tuy nhiên, chúng ta cần tiếp tục nghiên cứu và có những điều chỉnh phù hợp để đảm bảo hài hòa lợi ích giữa các bên liên quan."

Tọa đàm "Thuế giá trị gia tăng với phân bón: Từ không chịu thuế sang thuế suất 5%" đã cung cấp một diễn đàn quan trọng để các bên liên quan trao đổi, thảo luận về vấn đề thuế VAT đối với mặt hàng phân bón. Những ý kiến đóng góp tại tọa đàm sẽ là cơ sở quý báu để các cơ quan chức năng tiếp tục hoàn thiện chính sách, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững của ngành nông nghiệp Việt Nam.

Ban tổ chức xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Công ty Cổ phần Phân bón Dầu khí Cà Mau (PVCFC) đã đồng hành và hỗ trợ cho sự thành công của chương trình. Sự tham gia của PVCFC không chỉ góp phần vào thành công của tọa đàm mà còn thể hiện tinh thần trách nhiệm và cam kết của doanh nghiệp đối với sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp Việt Nam.