Hà Nội đẩy nhanh cải tạo nhà tập thể cũ, đổi mới bộ mặt đô thị

Nhiều khu tập thể cũ có nguy cơ đổ sập

Bà Nguyễn Thị Nhung (tên nhân vật được thay đổi, sinh sống ở chung cư G6A, khu tập thể Thành Công) cho biết, do khu nhà tập thể G6A Thành Công thời gian qua đã được cơ quan chức năng cảnh báo xuống cấp nguy hiểm - cấp độ D, gia đình bà đã phải đi tạm cư gần 8 năm nay nên rất mong muốn tiến độ cải tạo chung cư cũ tại đây diễn ra nhanh chóng.

Qua tìm hiểu của PV Lao Động, khu nhà tập thể C8 Giảng Võ (quận Ba Đình) được xây dựng từ năm 1979, gồm những dãy nhà 5 tầng. Đến nay, qua hơn 40 năm sử dụng, kết cấu công trình tại đây đang có dấu hiệu bị nứt vỡ, nhiều hộ dân đã tiến hành cơi nới, cải tạo "chuồng cọp, lồng chim" trong quá trình sử dụng. Đáng chú ý, dù các hộ dân chấp nhận di dời khỏi nhà tập thể cũ nhưng sau nhiều năm chờ đợi, đến nay khu nhà tập thể vẫn "bế tắc" trong phương án đền bù, cải tạo, quy hoạch tổng thể và chưa tìm được chủ đầu tư muốn xây dựng.
Trên địa bàn Thủ đô hiện có gần 1.579 nhà chung cư cũ (nhà tập thể cũ) có tuổi thọ từ 35 đến hơn 50 năm, chủ yếu được xây dựng vào giai đoạn 1960-1990, tập trung tại khu vực 4 quận nội thành. Sau khi rà soát, phân loại, có 200 nhà nguy hiểm cấp C, 137 nhà cấp B và 7 nhà thuộc diện nguy hiểm cấp D (cấp cao nhất) cần sớm được cải tạo...

Thúc đẩy tiến độ cải tạo nhà tập thể cũ

UBND TP Hà Nội vừa có văn bản yêu cầu Giám đốc Sở Quy hoạch - Kiến trúc chỉ đạo, tổ chức thực hiện các biện pháp đẩy nhanh tiến độ cải tạo chung cư cũ. Đồng thời yêu cầu UBND quận Ba Đình hoàn thành việc trình duyệt quy hoạch chi tiết, cải tạo, xây dựng lại các khu tập thể Thành Công, Ngọc Khánh, Giảng Võ trong tháng 12.2024; Khẩn trương nghiên cứu, trình duyệt tổng mặt bằng cải tạo, xây dựng lại tập thể Bộ Tư pháp.

Tại quận Đống Đa là các khu tập thể Kim Liên, Trung Tự, Khương Thượng, Hào Nam trong quý I/2025; tập trung hoàn thành công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, trình phê duyệt chủ trương đầu tư dự án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư số 51 Huỳnh Thúc Kháng trong tháng 12.2024; Cùng với đó rà soát, lên kế hoạch cải tạo nhà chung cư trên địa bàn các quận Hoàn Kiếm, Hai Bà Trưng, Thanh Xuân.

Nhiều chuyên gia, kiến trúc sư phân tích, việc cải tạo các khu nhà tập thể cũ trên địa bàn TP Hà Nội là bài toán khó, cần phải được quy hoạch, triển khai bài bản. Ông Mạc Đình Minh - Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội - nhận định, việc triển khai các công tác liên quan đến việc cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư cũ tại Hà Nội còn chậm, không đảm bảo tiến độ đã đề ra.

Theo ông Mạc Đình Minh, nhiều chung cư hiện nay không phù hợp với quy hoạch, như những khu vực có nhà chung cư cũ được quy hoạch là cây xanh, công viên. Quy hoạch xác định chỉ tiêu thấp 1-5 tầng, nhưng dân số thực tế lại vượt quá. Điều này khiến việc cải tạo và xây dựng lại nhà chung cư khó thu hút nhà đầu tư do hạn chế về tầng cao và dân số.

Trao đổi với Lao Động, KTS Phạm Thanh Tùng - Chánh Văn phòng Hội Kiến trúc sư Việt Nam nhấn mạnh, cải tạo chung cư cũ theo mô hình đô thị nén để sử dụng hiệu quả quỹ đất. Ví dụ, thay vì xây dựng 20 tòa nhà cao 20 tầng, có thể xây 4 khu nhà cao 40 tầng, tận dụng các khu vực còn lại để xây trường học, công viên, bến xe.

Kiến trúc sư Đào Ngọc Nghiêm - Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam nhận định rằng, Luật Nhà ở 2023 và Luật Thủ đô với nhiều quy định mang tính đột phá sẽ góp phần tháo gỡ các vướng mắc, khó khăn trong công tác cải tạo chung cư cũ.

Tuy nhiên, ông cũng lưu ý, TP Hà Nội cần sớm ban hành các văn bản hướng dẫn để các điểm mới trong Luật Thủ đô nhanh chóng được thực thi hiệu quả.