Nhiều ý kiến trái chiều việc xe tập lái đi trên cao tốc

Phản ánh tới Báo Lao Động, nhiều lái xe cho biết hiện trên các tuyến cao tốc, đặc biệt là cao tốc Hà Nội – Thái Nguyên, nhất là vào các ngày nghỉ cuối tuần khi mật độ phương tiện đông, cũng là thời điểm nhiều xe gắn biển tập lái chạy cùng, gây bức xúc cho các lái xe cùng chiều và tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông.

Trong khi đó, trên đường cao tốc, các phương tiện lưu thông với tốc độ cao tối thiểu là 60 km/h và tối đa có tuyến lên tới 120 km/h. Với tốc độ này, học viên lái xe sẽ gặp khó khăn khi điều khiển phương tiện. Vì phần lớn là người mới lái xe, chưa cảm nhận và làm chủ được tay lái nên thường đi chậm, đi lấn làn, vừa gây nguy hiểm cho các phương tiện tham gia giao thông cùng thời điểm trên cao tốc.

Theo anh Nguyễn Đôn Anh (lái xe tuyến Hà Nội – Thái Nguyên), nhiều phương tiện tập lái là những xe cũ, xe đời sâu dùng số sàn, hệ thống chiếu sáng và cảnh báo khi đi tập lái trên cao tốc – đặc biệt trên cao tốc Hà Nội – Thái Nguyên – chất lượng không đảm bảo.

“Rất nhiều xe tập lái chạy chậm, dưới tốc độ cho phép nhưng lại đi vào làn 100 km/h, hay nối đuôi nhau chạy thành hàng dài, lấn làn, chuyển làn không xi nhan… gây bức xúc cho các phương tiện tham gia giao thông cùng chiều”, anh Đôn Anh cho biết thêm.

Mặc dù pháp luật hiện hành không cấm xe tập lái (dưới sự giám sát của giáo viên dạy lái xe) đi vào đường cao tốc. Theo quy định, tổng quãng đường đào tạo thực hành cho một học viên là 1.100 km, trong đó 810 km là thực hành lái xe trên đường giao thông.

Trước khi được cấp phép lái xe, cần đảm bảo học viên có đủ kỹ năng điều khiển phương tiện trên các loại đường, trong điều kiện và tình thế giao thông khác nhau, hiểu biết chắc chắn về pháp luật, trật tự an toàn giao thông, cách ứng xử đảm bảo an toàn.

Do đó, một số giáo viên thường yêu cầu học viên học lái xe thực hành trên đường cao tốc để tăng tính thực tiễn, cũng như rút ngắn thời gian học so với những tuyến đường tốc độ thấp hơn nhằm đáp ứng điều kiện số giờ, số km chạy thực hành.

Tuy nhiên, trong điều kiện hiện nay, một số tỉnh chưa có đường cao tốc. Trong một số hội nghị, cơ quan chức năng bày tỏ e ngại rằng việc này có thể làm tăng chi phí đào tạo cho học viên nếu bắt buộc phải học lái xe trên cao tốc.

Ở nhiều nước, chương trình đào tạo có thực hành cao tốc, nhưng không phải học viên vừa tập lái đã được cho chạy ngay trên cao tốc. Thông thường, họ chỉ được thực hành khi đã học xong kỹ năng cơ bản, chuẩn bị rất tốt, sắp thi lấy bằng. Như vậy, mức độ an toàn sẽ cao hơn.

Theo TS Khương Kim Tạo (nguyên Phó Chánh Văn phòng Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia), để đảm bảo học viên được trang bị kiến thức cần thiết, có thể cho phép họ tập lái trên đường cao tốc. Khi học viên đã được học các kỹ năng tại trung tâm, bãi tập, thì khi ra cao tốc với sự hướng dẫn của thầy giáo, việc điều khiển xe ở tốc độ trên 60 km/h là không có vấn đề. Học viên sẽ được hướng dẫn đi vào làn số 3 (làn trong cùng bên phải), sau đó quen dần rồi mới điều chỉnh sang các làn khác.

Hiện nay nhiều tuyến đường huyện lộ cũng rộng và đẹp. Học viên có thể tập lái trên đó theo đúng vạch sơn, quy định, dưới sự hướng dẫn của thầy. Các đường này cho phép xe cơ giới chạy tới 90 km/h, không thấp hơn nhiều so với cao tốc. Trong khi đó, một số làn cao tốc là 100 km/h, 120 km/h, còn nhiều làn chỉ 80 km/h.

Do đó, các chuyên gia về giao thông cho rằng, quy trình đào tạo nên bắt đầu từ sân tập và đường ít dân cư. Sau khi rèn luyện phản xạ, học viên mới được đưa vào các khu vực giao thông phức tạp, dần dần đến các tình huống khó hơn để nắm chắc kỹ năng. Cần cho học viên chạy xuyên qua TP Hà Nội trong giờ cao điểm, đi qua các nút giao có đèn tín hiệu, trải qua những tình huống khó khăn để rèn luyện kỹ năng điều khiển phương tiện trong các điều kiện khác nhau.