Tạo bứt phá, thay đổi căn bản cho Thủ đô

Thực hiện sứ mệnh được Nhân dân cả nước trao

Theo đại biểu Hoàng Văn Cường, việc sửa đổi Luật Thủ đô lần này thể hiện mong muốn tạo ra khuôn khổ pháp lý mang tính chất vượt trội, đặc thù để phát triển được Thủ đô thực sự là đại diện cho cả quốc gia.

Vì vậy, khi xây dựng Luật, tất cả các cá nhân liên quan đều gửi gắm tâm tư, nguyện vọng, mong muốn của mình cũng như Nhân dân cả nước vào các cơ chế, chính sách để Thủ đô của cả nước phát triển. Sự tham gia của các Uỷ ban của Quốc hội, các đại biểu Quốc hội vừa thể hiện sự đồng hành, vừa là công việc của chính mình, mang lại đóng góp cho Thủ đô.

Với thành phố Hà Nội, sửa đổi Luật Thủ đô là thực hiện trọng trách, sứ mệnh được nhân dân, cử tri và các địa phương trong cả nước trao, đó là xây dựng Thủ đô trở thành bộ mặt đại diện cho cả nước.

Cũng theo Đại biểu Hoàng Văn Cường, tại kỳ họp này, Quốc hội đồng thời xem xét thông qua dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi), cho ý kiến đối với Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Đồ án Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065.

Đây là cơ hội hiếm có để tạo ra định hướng phát triển Thủ đô và có cơ sở về pháp lý cho việc thực hiện định hướng đó. Bởi lẽ Quy hoạch Thủ đô chính là tạo ra định hướng phát triển chung, phát triển tổng thể, phát triển dài hạn cho Thủ đô, để Hà Nội đại diện cho cả quốc gia, xứng tầm với Thủ đô các nước trên thế giới. Còn điều chỉnh Quy hoạch chung là cụ thể hoá các ý tưởng, các nội dung đặc biệt về hạ tầng, đô thị đã được chỉ ra trong Quy hoạch Thủ đô. Việc cụ thể hoá Quy hoạch chung Thủ đô sẽ được đưa ra thành các phương án, mô hình phát triển cụ thể để Thủ đô có diện mạo mới trong tương lai.

Để thực hiện những định hướng, ý tưởng cho Quy hoạch Thủ đô và thực hiện các phương án xây dựng trong điều chỉnh Quy hoạch chung cần có các hành lang, cơ chế, khuôn khổ pháp lý. Khuôn khổ này tạo cơ chế phát triển, để các ý tưởng có thể thành hiện thực, đó chính là sứ mệnh của Luật Thủ đô.

“Việc Quốc hội thực hiện đồng thời 3 nội dung quan trọng nêu trên tại kỳ họp này là cơ hội rất tốt, hiếm có để tạo ra bứt phá, thay đổi căn bản cho Thủ đô” - đại biểu Hoàng Văn Cường nhấn mạnh.

Giải quyết những vấn đề bức xúc hiện nay

Đại biểu cũng cho rằng, bất cập trong phát triển đô thị của Hà Nội chúng ta đều đã nhìn thấy. Luật Thủ đô cũng như các quy hoạch Thủ đô phải hướng đến giải quyết những vấn đề bức xúc hiện nay.

Ví dụ, trước đây theo quy định của pháp luật, nhiều khu vực nằm trong ranh giới nội đô lịch sử bị khống chế về đầu tư cải tạo. Điều này dẫn đến nhiều khu chung cư cũ không được cải tạo; nhiều khu nhà tự xây không bảo đảm các yêu cầu kỹ thuật, an toàn phòng chống cháy nổ, điều kiện môi trường sinh hoạt nhưng không có cơ chế cải tạo.

Vì vậy, trong Luật Thủ đô (sửa đổi) lần này phải tạo khuôn khổ pháp lý để khu vực nào đúng nghĩa là khu bảo tồn sẽ được bảo vệ giá trị lịch sử về Thăng Long - Hà Nội, hay các công trình kiến trúc quan trọng, có yếu tố lịch sử. Các khu khác phải đưa ra mô hình đầu tư cải tạo theo mô hình đô thị hiện đại, chứ không thể để Thủ đô phát triển tự phát, người dân tự xây dựng theo ý chí chủ quan, không theo tiêu chuẩn quy hoạch của đô thị lớn.

Nếu làm được như vậy, chúng ta sẽ giải quyết được bức xúc hiện nay là phát triển đô htị tự phát, tồn tại nhiều khu dân cư không bảo đảm tiêu chuẩn, nhiều khu vực phát triển đô thị nhếch nhác, không xứng tầm với Thủ đô.

Về cơ chế, cách thức tạo ra thu nhập tăng thêm cho cán bộ, viên chức Thủ đô, đại biểu Hoàng Văn Cường đề xuất nên có quy định về thu nhập tăng thêm cho cán bộ, viên chức Thủ đô, nhưng không phải quy định một cách áp đặt.

Theo quy định về biên chế, công chức viên chức chung của quốc gia, Hà Nội đang có tỷ lệ biên chế thấp nhất, mới sử dụng ½ số đó. Mỗi công chức, viên chức phải làm việc với cường độ, công suất lớn hơn so với địa phương khác. Cơ chế trả lương cho cán bộ, công chức, viên chức đang phải làm việc với cường độ cao hơn như thế phải dựa vào tổng quỹ lương. Nếu sử dụng hết biên chế theo như các địa phương, tổng quỹ lương sẽ tăng lên. Phần chênh lệch giữa tổng quỹ lương đáng ra phải trả nếu như biên chế sử dụng hết với quỹ lương hiện nay chỉ trả cho số cán bộ hiện có, phần dôi dư đó có thể xem xét để sử dụng quỹ này trả lương tăng thêm cho cán bộ, công chức.

Nếu dùng cơ chế như vậy, bộ máy càng gọn nhẹ, số lượng cán bộ công chức càng giảm xuống thì cơ hội tăng lương càng cao. Ngược lại, nếu bộ máy không gọn nhẹ, chúng ta cứ muốn tăng thêm biên chế thì quỹ dư dôi ít đi, việc hưởng thụ của mỗi người bị thấp hơn. Đây sẽ là cơ chế khuyến khích tăng năng suất lao động, sử dụng đội ngũ cán bộ công chức viên chức có trình độ cao, nâng cao vai trò trách nhiệm của họ để họ làm việc với cường độ, công suất, thái độ tốt nhất để trả lương xứng đáng.

Nhận xét về chất lượng dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi), đại biểu Hoàng Văn Cường nhận định, dự thảo rất tốt, đặc biệt là tinh thần trao quyền, trao trách nhiệm cho Hà Nội thực hiện sứ mệnh tạo ra bước phát triển bứt phá, vượt trội cho Thủ đô, mặc dù vẫn có một vài điểm quy định chưa thật sự rõ ràng cần xem xét lại.