Hà Nội vận hành trung tâm giao thông AI: Trật tự cải thiện, vi phạm giảm

Trong nhiều năm, giao thông Hà Nội luôn chịu áp lực lớn từ tốc độ gia tăng phương tiện trong khi không gian đô thị có hạn. Tại không ít nút giao trọng điểm, tình trạng vượt đèn đỏ, dừng đỗ sai quy định, lấn làn, ùn tắc kéo dài vào giờ cao điểm diễn ra phổ biến, gây khó khăn cho công tác điều hành và tiềm ẩn nguy cơ tai nạn giao thông.

Trong bối cảnh đó, việc Hà Nội đưa Trung tâm điều khiển giao thông thông minh giai đoạn 2 vào vận hành, với hệ thống camera AI quy mô lớn, được xem là bước chuyển quan trọng trong tư duy quản trị giao thông đô thị, từ điều hành thủ công sang điều hành dựa trên dữ liệu thời gian thực.

Điều hành giao thông bằng dữ liệu thời gian thực

Theo Trung tá Đào Việt Long, Phó Phòng Cảnh sát giao thông (CSGT) Công an TP Hà Nội, giai đoạn 2 của dự án tập trung nâng cấp toàn diện trung tâm điều khiển tín hiệu đèn giao thông, mở rộng khả năng kết nối và phân tích dữ liệu từ hệ thống camera AI. Nếu như trước đây Hà Nội mới triển khai được khoảng 188/195 nút giao trọng điểm, thì đến nay hệ thống đã tiệm cận mục tiêu phủ kín các tuyến huyết mạch.

Điểm khác biệt cốt lõi của hệ thống nằm ở khả năng tự động phân tích và điều hành. Camera AI không chỉ ghi nhận hình ảnh, mà còn đo đếm lưu lượng, phát hiện hành vi vi phạm phổ biến, thiết lập “làn sóng xanh”, cảnh báo sớm các điểm có nguy cơ ùn tắc và cho phép điều chỉnh chu kỳ đèn tín hiệu theo thời gian thực. Tùy theo mật độ phương tiện, hệ thống có thể rút ngắn hoặc kéo dài pha đèn, giúp dòng xe lưu thông ổn định hơn.

Những ngày đầu vận hành cho thấy hiệu quả rõ nét. Tại nhiều nút giao có lắp đặt camera AI, các lỗi vi phạm như vượt đèn đỏ, lấn làn, dừng xe quá vạch giảm rõ rệt. Giao thông trở nên trật tự, nền nếp hơn, đặc biệt trong các khung giờ cao điểm.

Hệ thống camera AI hoạt động đồng bộ cũng góp phần giảm đáng kể việc phải bố trí lực lượng CSGT trực tiếp đứng điều tiết tại các nút giao, đồng thời nâng cao tính chính xác, khách quan và minh bạch trong công tác quản lý, xử lý vi phạm.

Không chỉ xử phạt, hướng tới quản trị đô thị thông minh

Thực tế tại các tuyến đường lớn như Cầu Giấy, Huỳnh Thúc Kháng, Phạm Hùng cho thấy, dù lưu lượng phương tiện cao trong giờ cao điểm nhưng dòng xe vẫn được duy trì ổn định; xe máy không còn leo lên vỉa hè, các phương tiện xếp hàng ngay ngắn trước đèn tín hiệu.

Nhiều người dân cũng ghi nhận sự thay đổi rõ rệt trong ý thức chấp hành pháp luật giao thông. Hầu hết người dân đều cho rằng, khi biết có camera AI giám sát, ai cũng cẩn thận hơn, đi chậm lại và dừng xe đúng vạch.

Đáng chú ý, theo thống kê của lực lượng chức năng, trong ngày 16/12, trên địa bàn TP Hà Nội không xảy ra vụ tai nạn giao thông nào, cho thấy tác động tích cực bước đầu của việc ứng dụng công nghệ vào điều hành giao thông.

Bên cạnh chức năng phát hiện, ghi nhận vi phạm trật tự, an toàn giao thông, hệ thống camera AI còn phát huy hiệu quả trong công tác bảo đảm an ninh, trật tự và hỗ trợ người dân. Điển hình, lực lượng CSGT đã phối hợp Công an phường Thanh Xuân hỗ trợ gia đình tìm kiếm thành công một cụ ông đi lạc nhờ trích xuất dữ liệu từ camera giao thông AI.

Sau 5 ngày vận hành chính thức (13-17/12), hệ thống camera AI đã ghi nhận 759 trường hợp vi phạm trật tự, an toàn giao thông; trong đó ô tô 220 trường hợp, mô tô, xe gắn máy 539 trường hợp. Các vi phạm chủ yếu là không chấp hành hiệu lệnh đèn tín hiệu giao thông, không đội mũ bảo hiểm, dừng đỗ sai quy định.

Phát biểu tại Lễ khánh thành Trung tâm điều khiển giao thông thông minh, Trung tướng Nguyễn Thanh Tùng, Giám đốc Công an Hà Nội cũng đã nhấn mạnh, việc đưa Trung tâm cùng hệ thống 1.837 “mắt” camera AI tại 195 nút giao thông trọng điểm vào hoạt động thể hiện quyết tâm đổi mới, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số, góp phần xây dựng thành phố thông minh.

Theo Giám đốc Công an Hà Nội, Trung tâm điều khiển giao thông thông minh là “bộ não” giám sát tình hình giao thông và trật tự đô thị theo thời gian thực, giúp lực lượng chức năng kịp thời theo dõi tình hình tại các tuyến, nút giao trọng điểm; phát hiện nhanh các điểm ùn tắc, tai nạn, sự cố và các hành vi vi phạm để chủ động tham mưu, điều hành, tổ chức phân luồng, điều tiết phù hợp. Cùng với đó, hệ thống Camera AI hỗ trợ phân tích lưu lượng, điều chỉnh chu kỳ đèn tín hiệu giao thông theo thời gian thực; tự động nhận diện một số hành vi vi phạm, góp phần giảm phụ thuộc vào phương thức kiểm tra, xử lý trực tiếp thủ công như trước đây.