Kênh Tham Lương - Bến Cát dần hồi sinh sau 2 năm thi công

Dòng kênh dài nhất TPHCM dần hồi sinh

Chiều nào cũng vậy, ông Mai Văn Hiểu (70 tuổi, ngụ đường Phan Huy Ích, quận Tân Bình) lại dắt cháu nội ra bờ kênh Tham Lương - Bến Cát - rạch Nước Lên, lặng lẽ quan sát công nhân làm việc. Ông Hiểu vẫn chưa quên cảnh tượng ngày trước: Rác chất thành đống hai bên bờ, nước kênh đen kịt, đặc quánh bởi nước thải từ các nhà xưởng đổ xuống, khiến dòng chảy dần chết.

Nhưng từ đầu năm 2023, khi dự án cải tạo khởi động, kênh bắt đầu đổi thay. Máy móc rầm rập, vật liệu xây dựng tập kết, rác thải sinh hoạt được dọn sạch. Công nhân ngày ngày tất bật thi công, thổi luồng sinh khí mới vào con kênh từng bị lãng quên.

“Mỗi ngày, tôi thấy dòng kênh đổi khác. Những cọc bêtông cắm xuống, tạo bờ kè vững chắc, nước cũng dần trong hơn. Chứng kiến sự thay đổi từng chút một, tôi thấy vui lắm” - ông Hiểu chia sẻ.

Từ cầu Chợ Cầu (đường Quang Trung, quận Gò Vấp) nhìn về phía mặt trời mọc, diện mạo mới của dòng kênh ngày càng rõ nét sau gần 2 năm thi công. Hai tuyến đường ven kênh dần thành hình, mở ra một không gian khang trang, sạch đẹp.

"Dòng kênh đen" năm nào đang hồi sinh, thắp lên hy vọng về một "Nhiêu Lộc - Thị Nghè thứ hai" ở TPHCM.

Kênh Tham Lương - Bến Cát - rạch Nước Lên dài gần 32km đi qua 7 quận, huyện đang được cải tạo với tổng mức đầu tư hơn 9.000 tỉ đồng. Dự án bao gồm các hạng mục lớn như nạo vét, kè bêtông hai bờ, xây dựng đường giao thông rộng từ 7 - 12m dọc tuyến kênh, cống thoát nước, bến thuyền cùng hệ thống thoát nước, chiếu sáng và cây xanh.

Theo ông Đậu An Phúc - Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng hạ tầng đô thị TPHCM (chủ đầu tư), công trình đã hoàn thành gần 50% khối lượng và dự kiến khánh thành trước ngày 31.12.2025.

“Tuyến kênh này sẽ trở thành trục thoát nước chính cho gần 15.000ha khu vực xung quanh, đồng thời giúp giảm áp lực giao thông trên Quốc lộ 1 nhờ hai tuyến đường dọc kênh. Dự án còn tạo điều kiện phát triển giao thông thủy, kết nối TPHCM với Long An qua sông Chợ Đệm và với Đồng Nai, Bình Dương qua sông Sài Gòn” - ông Phúc nói.

Khởi công cải tạo rạch Xuyên Tâm và bờ Bắc kênh Đôi

Theo ông Đậu An Phúc, TPHCM sẽ khởi công cải tạo rạch Xuyên Tâm và bờ Bắc kênh Đôi trong năm nay.

Rạch Xuyên Tâm dài gần 9km, chảy qua quận Bình Thạnh và quận Gò Vấp sẽ được nạo vét sâu 3,5m, mở rộng từ 20 - 30m, xây dựng hệ thống thu gom nước thải và phát triển hạ tầng hai bên bờ với đường rộng 6m, vỉa hè từ 3 - 4m, công viên và cây xanh. Dự án có tổng vốn đầu tư hơn 17.200 tỉ đồng, trong đó chi phí bồi thường, giải phóng mặt bằng hơn 14.000 tỉ đồng.

Dự kiến, gói thầu đầu tiên qua quận Gò Vấp sẽ khởi công vào tháng 3.2025. Hai gói thầu qua quận Bình Thạnh, sẽ được triển khai trước ngày 30.4.2025. Toàn bộ dự án dự kiến hoàn thành vào năm 2028.

Dự án xây dựng hạ tầng và cải tạo môi trường bờ Bắc kênh Đôi (Quận 8) với tổng vốn đầu tư hơn 7.400 tỉ đồng. Công trình sẽ xây dựng 4,3km bờ kè, nạo vét lòng kênh, mở rộng các tuyến đường dọc bờ kênh, xây mới đường Nguyễn Duy nối dài và cầu Hiệp Ân 2. Dự kiến, dự án sẽ khởi công vào quý III/2025 và hoàn thành vào năm 2028.

Theo ông Đậu An Phúc, một trong những thách thức lớn nhất đối với các dự án cải tạo kênh rạch là công tác giải phóng mặt bằng và tái định cư. Hiện nay, UBND các quận 8, Bình Thạnh, Gò Vấp đang tập trung tháo gỡ vướng mắc để đảm bảo tiến độ bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư.