Mốc son quan trọng cho việc bảo tồn và phát huy di sản Huế

Trả lời phỏng vấn báo Lao Động, ông Nguyễn Văn Phương, Chủ tịch UBND thành phố Huế nói việc Huế trực thuộc Trung ương là một mốc son - dấu ấn quan trọng mang tính lịch sử, không chỉ cho sự phát triển của địa phương mà còn cho việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản, văn hóa và lịch sử đặc trưng của Huế.

Thưa ông, việc Quốc hội chính thức thông qua Nghị quyết thành lập thành phố Huế trực thuộc Trung ương trên nền tảng bảo tồn, phát huy giá trị di sản cố đô và bản sắc văn hóa Huế thời điểm này có ý nghĩa với Huế như thế nào?

Việc Quốc hội thông qua Nghị quyết thành lập thành phố Huế trực thuộc trung ương là thành quả có ý nghĩa chính trị, kinh tế - xã hội vô cùng quan trọng. Đây là một mốc son, là dấu ấn quan trọng mang tính lịch sử, không chỉ cho sự phát triển của địa phương mà còn cho việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản, văn hóa và lịch sử đặc trưng của Huế.

Việc thành lập thành phố Huế trực thuộc Trung ương sẽ tạo ra ảnh hưởng và sức bật mới không chỉ cho Huế phát triển mà còn tạo điều kiện cho Huế khai thác tốt hơn các tiềm năng, thế mạnh về vị trí, di sản, văn hóa và đóng góp thiết thực cho vùng, cho đất nước, tạo ra những vận hội mới để tiếp tục triển khai các nhiệm vụ mang tính chiến lược của địa phương, vùng và quốc gia trong giai đoạn tiếp theo.

Đồng thời, sẽ giúp thành phố Huế bảo tồn và phát huy hơn nữa giá trị di sản cố đô và bản sắc văn hoá Huế, với đặc trưng văn hoá, di sản, sinh thái, cảnh quan, thân thiện môi trường và thông minh.

Trở thành thành phố trực thuộc Trung ương là cơ hội để Huế trở thành một trong những trung tâm lớn, đặc sắc của khu vực Đông Nam Á về văn hóa, du lịch và y tế chuyên sâu đúng như Nghị quyết của Bộ Chính trị đề ra. Trong tương lai sẽ tạo ra nhiều cơ hội mới, thu hút đầu tư và phát triển kinh tế, đồng thời nâng cao chất lượng đời sống của người dân.

Những việc cần làm ngay của Huế khi lên thành phố trực thuộc Trung ương bây giờ là gì, thưa ông?

Sau khi Quốc hội thông qua Đề án thành lập thành phố Huế trực thuộc Trung ương, các bước tiếp theo sẽ tập trung vào việc triển khai các kế hoạch và hành động cụ thể để thực hiện Nghị quyết này.

Chúng tôi đã xây dựng một Kế hoạch chi tiết để triển khai Nghị quyết như củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị các cấp; sắp xếp, bố trí các chức danh lãnh đạo, quản lý, đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, người hoạt động không chuyên trách tại các đơn vị hành chính hình thành sau sắp xếp và giải quyết chế độ, chính sách đối với các trường hợp dôi dư; chuyển đổi giấy tờ cho cơ quan, tổ chức và công dân... Hơn nữa, tiếp tục triển khai đồng bộ tiến trình tinh gọn bộ máy theo hướng dẫn của Trung ương.

Đặc biệt, chúng tôi tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền, tạo sự đồng thuận và huy động sự tham gia của người dân trong việc xây dựng và phát triển thành phố Huế trực thuộc Trung ương với kỳ vọng đưa đô thị Huế lên một tầm cao mới, một đô thị đặc sắc, mang đậm nét Huế với môi trường sống tốt hơn, môi trường đầu tư tốt hơn xứng đáng với vị thế mới của mình.

Lên thành phố trực thuộc Trung ương là cơ hội rất tuyệt vời cho Huế nhưng cũng là sự thách thức, đặc biệt khi Huế đi con đường riêng, không giống với các thành phố khác là bảo tồn, phát huy giá trị di sản cố đô và bản sắc văn hóa. Vậy cơ hội và thách thức lớn nhất với Huế lúc này là gì?

Việc thành lập Thành phố Huế trực thuộc Trung ương trên nền tảng bảo tồn và phát huy giá trị di sản cố đô và bản sắc văn hóa Huế sẽ tạo điều kiện cho Huế khai thác tốt hơn các tiềm năng, thế mạnh về vị trí, di sản, văn hóa.

Đây cũng là cơ hội để Huế trở thành một trong những trung tâm lớn, đặc sắc của Đông Nam Á về văn hóa, du lịch và y tế chuyên sâu đúng như Nghị quyết của Bộ Chính trị đề ra.

Với cơ chế đặc thù vừa được Quốc hội thông qua, địa phương có thêm nguồn lực khi 100% phí tham quan di tích được giữ lại để trùng tu di tích lịch sử văn hóa trên địa bàn; cùng với các nguồn lực huy động khác, công tác trùng tu, bảo tồn di tích sẽ được triển khai thuận lợi và đồng bộ hơn.

Bên cạnh đó, trở thành thành phố trực thuộc trung ương sẽ tạo điều kiện thu hút nguồn lực để phát triển nhanh hơn, đầu tư xây dựng các công trình hạ tầng được đồng bộ và hiện đại, các chính sách thuận lợi cho nhà đầu tư, góp phần đẩy mạnh nguồn thu ngân sách xứng tầm đô thị của quốc gia.

Thách thức lớn nhất với chúng tôi tới đây là làm sao phát triển theo hướng hài hòa, bền vững, giảm áp lực dân cư tập trung vào đô thị, hạn chế can thiệp, ảnh hưởng đến các di tích và cảnh quan kiến trúc truyền thống...

Làm sao đảm bảo sự hài hoà giữa việc bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa với xu hướng phát triển kinh tế trong bối cảnh phát triển đô thị. Nhưng đồng thời phải có chiến lược, chính sách để “biến di sản thành tài sản” – thành những con số đóng góp vào ngân sách cụ thể cho địa phương.

Huế sẽ luôn đẩy mạnh công tác kêu gọi đầu tư để phát triển kinh tế, song luôn kiên định mục tiêu phát triển gắn với việc giữ gìn cảnh quan môi trường và bảo tồn các giá trị di sản, văn hóa mặc dù điều này có ảnh hưởng làm hạn chế một phần đến việc phát triển kinh tế xã hội của tỉnh.

Thách thức nữa là mặc dù đã có những cải thiện, đầu tư cơ bản, song hạ tầng giao thông và dịch vụ vẫn cần được nâng cấp để đáp ứng nhu cầu phát triển đô thị và du lịch trong bối cảnh mới. Nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế, đặc biệt trong lĩnh vực du lịch và dịch vụ vẫn còn hạn chế…

Xin cảm ơn ông!

(Bài thuộc ấn phẩm Lao Động Xuân Bắc Miền Trung - 2025)