Thành phố trong thành phố và các bài học từ Thủ Đức

Thường vụ Thành ủy Hải Phòng vừa ra chủ trương sắp xếp các xã, phường, thị trấn để chuẩn bị làm hồ sơ nâng huyện Thủy Nguyên lên thành phố. Chủ trương này không chỉ là mối quan tâm của riêng người dân Hải Phòng, mà còn đối với các địa phương khác.

Chuyển đổi một huyện trở thành thành phố đương nhiên bà con phấn khởi, nhưng hãy đừng chỉ thay đổi cái tên gọi, mà là nâng cao đời sống vật chất tinh thần của người dân, là tạo ra không gian rộng mở và thông thoáng cho doanh nghiệp sản xuất kinh doanh hiệu quả, là xây dựng một môi trường văn hóa, văn minh trình độ cao.

Nếu huyện lên thành phố mà vẫn còn những tồn tại cũ, người dân không thụ hưởng thêm các sản phẩm hành chính chất lượng mới của chính quyền, thì thành phố cũng chẳng để làm gì. Người dân chờ đợi các giá trị mới của thành phố mới, không phải chỉ cái tên gọi “thành phố” cho nó oai.

Thành phố trong thành phố không còn là chuyện lạ, TPHCM đã thực hiện trước với tên gọi Thủ Đức. Nhưng từ khi ra đời trong sự kỳ vọng của người dân đến nay, Thủ Đức vấp phải nhiều vướng mắc không thể giải quyết khiến cho niềm kỳ vọng ít nhiều trở thành nỗi thất vọng. Hải Phòng đi sau, nên tham khảo những “bài học” rút ra trong quá trình hình thành thành phố Thủ Đức trong TPHCM.

Đó là, mặc dù lên thành phố đã gần ba năm, nhưng Thủ Đức chỉ như một đơn vị hành chính cấp quận. Một thời gian dài, loay hoay không biết Thủ Đức là mô hình thành phố trong thành phố hay là mô hình đô thị trên cấp quận, dưới thành phố hay là mô hình đô thị trên cấp quận, dưới cấp tỉnh? Có nghĩa là thành lập trước, tìm cơ chế sau, cho nên mới gặp nhiều rào cản không thể vượt qua được. Thành phố trong thành phố nhưng khung pháp lý nào cho mô hình hành chính đó là thẩm quyền của Quốc hội, địa phương không thể tự ý bước qua các giới hạn pháp lý hiện có.

Cho nên để giải quyết các vướng mắc, phải cần tới các cơ chế, chính sách đặc thù và Nghị quyết 98 của Quốc hội là chìa khóa. Những gì mà thời gian qua chính quyền Thủ Đức không quyết được, thì nay đã có khung pháp lý để giải quyết. Ví dụ như nhiều nội dung trước đây Thủ Đức phải xin các sở, ngành của TPHCM, thì Nghị quyết 98 đã phân cấp cho thành phố Thủ Đức chịu trách nhiệm thực thi.

Còn nhiều nội dung quan trọng khác, Nghị quyết 98 mở ra cơ hội cho thành phố Thủ Đức phát triển. Người dân thành phố Thủ Đức thêm một lần hy vọng về một thành phố đáng sống trong đời thực, không phải là những tuyên bố ồn ào.

Chắc chắn Hải Phòng đã có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, không phải “xây” xong thành phố mới đi xin “cơ chế đặc thù” để hoạt động.