Mặt trận Tổ quốc Việt Nam: Tiếp tục phát huy vai trò trọng yếu trong việc củng cố sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc

"Đảng đã đề ra một chủ trương rất đúng đắn"

Đó là nhìn nhận của GS, TS Mạch Quang Thắng, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh khi nhìn lại dấu mốc khởi đầu cách đây 95 năm khi ngày 18/11/1930, Ban Thường vụ Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương ra Chỉ thị về thành lập Hội phản đế Đồng minh. Đây là hình thức tổ chức đầu tiên của Mặt trận Dân tộc thống nhất Việt Nam, nay là MTTQ Việt Nam.

"Vì tập hợp sức mạnh đoàn kết toàn dân mà cách mạng cần phải lực lượng, cần có lực lượng. Lực lượng rộng rãi nhưng rất chắc chắn dưới sự lãnh đạo của Đảng. Trong điều kiện một nước thuộc địa phong kiến và tập hợp tất cả các giai tầng như vậy tôi cho là rất phù hợp. Đây là điểm tập hợp, ngay đầu tiên Đảng đã đề ra một chủ trương rất đúng đắn"- GS, TS Mạch Quang Thắng.

Quả thực, 95 năm qua, trải qua nhiều giai đoạn lịch sử nào, nhiều tên gọi, từ Hội Phản đế đồng minh (1930), hình thức đầu tiên của Mặt trận Dân tộc Thống nhất Việt Nam đến Phản đế Liên minh (1935), Mặt trận Thống nhất Nhân dân Phản đế Đông Dương (1936), Mặt trận Dân chủ Đông Dương (1938), Mặt trận Dân tộc thống nhất phản đế Đông Dương (1939), Mặt trận Việt Minh (1941), Hội Liên Việt (1946), Mặt trận Liên hiệp Quốc dân Việt Nam (gọi tắt là Mặt trận Liên Việt) (1951), Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (1955), Mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam (1960), Liên minh các lực lượng Dân tộc, Dân chủ và Hoà bình Việt Nam (1968) đến Mặt trận Dân tộc thống nhất lấy tên là Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (1977). Tuy nhiên, Mặt trận Dân tộc thống nhất Việt Nam- Mặt trận Tổ quốc Việt Nam luôn phát huy truyền thống đoàn kết quý báu của dân tộc ta, nhân lên gấp bội tinh thần yêu nước của mọi người Việt Nam, đoàn kết, tập hợp các tầng lớp Nhân dân trong Mặt trận thành một lực lượng hùng mạnh để đánh đuổi thực dân, để quốc, giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước, bảo vệ vững chắc Tổ quốc xã hội chủ nghĩa, đem lại tự do, hạnh phúc cho Nhân dân.

"Qua bao biến thiên của cách mạng và chiến tranh, Mặt trận trên thực tế rất nhiều, khi thì ở cả nước sau Cách mạng tháng Tám. Khi ở khu vực Miền Nam, Mặt trận lại trở thành như chính quyền của nhân dân. Mặt trận không những là cái áo giáp mà hình thức của chính quyền nhân dân. Qua các giai đoạn cách mạng khác nhau, đúng là ngôi nhà chung của đại đoàn kết dân tộc"- GS, TS Đỗ Quang Hưng, Đại học Quốc gia Hà Nội từng nhấn mạnh.

Đại đoàn kết toàn dân tộc -điểm tựa để đất nước vượt qua mọi thách thức

Đó là nhấn mạnh của Tổng Bí thư Tô Lâm trong bài viết mới đây nhan đề "Phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc để phát triển đất nước". Trong bài viết, Tổng Bí thư khẳng định: "Chưa bao giờ khối đại đoàn kết toàn dân tộc của chúng ta, bao gồm cả đồng bào trong nước và hơn 5 triệu người Việt Nam ở nước ngoài, lại được củng cố vững chắc như hiện nay. Đây là nguồn sức mạnh nội sinh to lớn, là điểm tựa để đất nước vượt qua mọi thách thức, vững bước tiến lên trên con đường đổi mới và hội nhập".

Tối 14/11/2025, tới dự Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc năm 2025 tại phường Thượng Cát, thành phố Hà Nội, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định, đại đoàn kết toàn dân tộc là truyền thống, là tài sản, là di sản vô giá của cha ông, là sức mạnh làm nên mọi thắng lợi, mọi thành tựu của dân tộc ta.

Tổng Bí thư nhắc lại, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn: “Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết; thành công, thành công, đại thành công”.

Đó là chân lý, là phương châm hành động, là mệnh lệnh từ trái tim của dân tộc, của hồn thiêng sông núi, của Tổ quốc gửi đến từng người trong chúng ta.

Tổng Bí thư nhấn mạnh, sức mạnh đại đoàn kết bắt đầu từ những điều rất gần gũi, mộc mạc: niềm tin và tình người. Khi ta tin nhau, thương nhau, tôn trọng nhau, ta sẽ biết cùng nhau làm việc lớn. Khi ta đặt lợi ích quốc gia - dân tộc lên trên hết, trước hết, mọi khác biệt sẽ tìm được mẫu số chung; mọi khó khăn sẽ có lối mở.

Tổng Bí thư cho rằng, trước mắt là những cột mốc làm mục tiêu phấn đấu đi tới phát triển, phồn vinh, thịnh vượng, trường tồn, đó là mục tiêu 100 năm đất nước dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam vào năm 2030, 100 năm thành lập nước Việt Nam vào năm 2045.

Khát vọng “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh” đòi hỏi nội lực mới, mô hình tăng trưởng mới, động lực phát triển mới: chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo kinh tế tuần hoàn. Nhưng nền tảng để đi xa, đi tới thành công vẫn là đoàn kết.

Tổng Bí thư chỉ rõ, đại đoàn kết bắt đầu từ Đoàn kết trong Đảng: nội bộ Đảng phải thật sự trong sạch, vững mạnh, thống nhất ý chí và hành động; nói đi đôi với làm; nêu gương, liêm chính, kỷ luật.

Đoàn kết trong hệ thống chính trị: Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị-xã hội phối hợp nhịp nhàng, hiệu lực, hiệu quả. Đoàn kết giữa các giai tầng trong xã hội: công nhân - nông dân - trí thức - doanh nhân - văn nghệ sĩ - phụ lão - phụ nữ - thanh niên - thiếu niên nhi đồng - cựu chiến binh - đồng bào các tôn giáo, dân tộc; mỗi lực lượng đều có vị trí, trách nhiệm và vinh quang trong hành trình chung. Và đoàn kết quốc tế: thêm bạn bớt thù, tôn trọng lẫn nhau, cùng nhau kiến tạo hòa bình, phát triển bền vững.

Mặt trận Tổ quốc Việt Nam- tiếp tục phát huy vai trò trọng yếu trong đại đoàn kết toàn dân

“Với vai trò nòng cốt trong thực hiện dân chủ, tăng cường đồng thuận xã hội, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã ngày càng trở thành ngôi nhà chung đại đoàn kết dân tộc và phát huy dân chủ - mục tiêu và động lực phát triển của đất nước ta”, GS. TS Trần Ngọc Đường, Chủ nhiệm Hội đồng tư vấn Dân chủ và Pháp luật Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam khẳng định. Theo GS. TS Trần Ngọc Đường, để thực hiện vai trò nòng cốt chính trị trong tăng cường đồng thuận xã hội, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã tập hợp, đoàn kết các tầng lớp nhân dân không phân biệt giai cấp, tôn giáo, dân tộc... trong ngôi nhà chung Đại đoàn kết các dân tộc Việt Nam là Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; thực hiện phương châm đối thoại, hòa giải, đoàn kết, giúp nhau tại cơ sở, tại cộng đồng. Cùng với đó, tổ chức các phong trào thi đua yêu nước tạo nên sự đồng thuận xã hội trong sản xuất, tiêu dùng xã hội...

Để tiếp tục quy tụ đại đoàn kết toàn dân tộc trong giai đoạn phát triển mới của đất nước, bà Hà Thị Nga - Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cho rằng, với những chủ trương, đường lối và quy định pháp luật thể hiện nhất quán quan điểm của Đảng, Nhà nước về vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, có thể thấy một trong những yêu cầu, nhiệm vụ quan trọng hàng đầu đặt ra trong giai đoạn hiện nay là Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phải khẳng định được vai trò nòng cốt của mình trong đời sống chính trị - xã hội của đất nước, nhất là trong thực hiện dân chủ, tăng cường đồng thuận xã hội như Văn kiện Đại hội Đảng và Hiến pháp, Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã nêu; đồng thời, mọi hoạt động của Mặt trận đều phải đóng góp ngày càng thiết thực vào đời sống xã hội, đáp ứng lòng mong mỏi và sự kỳ vọng của nhân dân và được nhân dân ghi nhận.

Xung quanh vấn đề này, TS. Tạ Văn Sỹ - nguyên Giám đốc Trung tâm Bồi dưỡng cán bộ và nghiên cứu khoa học Mặt trận cho rằng, đối với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, cần thực hiện tốt vai trò nòng cốt trong thực hiện dân chủ và tăng cường đồng thuận xã hội. Muốn vậy, Mặt trận cần phải đẩy mạnh đổi mới phương thức hoạt động, phát huy sáng tạo và bản lĩnh chính trị trong giai đoạn mới; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong hoạt động của Mặt trận; xây dựng hạ tầng dữ liệu đồng bộ kết nối từ trung ương đến cơ sở; cần có cơ chế đào tạo, bồi dưỡng cán bộ Mặt trận ngang tầm nhiệm vụ trong giai đoạn mới...

Ông Ngô Sách Thực – Nguyên Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cho rằng, để tiếp tục phát huy vai trò nòng cốt của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong thực hiện dân chủ, tăng cường đồng thuận xã hội, Mặt trận Tổ quốc các cấp phải xác định nhiệm vụ tham gia hoạch định và thực thi chính sách, hoàn thiện thể chế về phát huy quyền làm chủ, vai trò chủ thể của nhân dân là trọng tâm.

Ông Thực cũng nhấn mạnh về việc tổ chức hình thức giám sát thường xuyên của Mặt trận, các tổ chức các đoàn thể và người dân ở cơ sở. Đặc biệt, cần giải quyết các việc liên quan đến nhu cầu của nhân dân của chính quyền cấp xã về hành chính, dân sự, tư pháp, giải quyết ý kiến, nguyện vọng của người dân, các vấn đề liên quan đến trình tự, thủ tục, thời gian và sự hài lòng của người dân với việc giải quyết việc cho dân của chính quyền.

95 năm hình thành, phát triển với những tên gọi khác nhau, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã không ngừng phát huy tinh thần yêu nước, truyền thống đoàn kết của dân tộc Việt Nam - một nhân tố quyết định thắng lợi của sự nghiệp giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng, bảo vệ Tổ quốc. Giờ đây, trong giai đoạn phát triển mới của đất nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tiếp tục thể hiện vai trò nòng cốt trên nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội, là nhân tố quan trọng trong củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, xây dựng, phát triển đất nước.