Ngưng thở khi ngủ có thể thúc đẩy tăng cân và rối loạn chuyển hóa

Ngưng thở khi ngủ là gì?

Ngưng thở khi ngủ là tình trạng rối loạn hô hấp xảy ra trong lúc ngủ, khiến việc thở bị gián đoạn nhiều lần. Bệnh gồm ba dạng chính. Phổ biến nhất là ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn, xảy ra khi các cơ vùng cổ họng giãn quá mức trong lúc ngủ, làm hẹp hoặc tắc đường thở. Ngưng thở khi ngủ trung ương liên quan đến việc não không gửi tín hiệu điều khiển hô hấp đúng cách. Ngưng thở khi ngủ hỗn hợp là sự kết hợp của cả hai cơ chế trên.

Các triệu chứng thường gặp gồm ngáy to, ngừng thở khi ngủ, thở hổn hển, thức giấc nhiều lần trong đêm, đau đầu buổi sáng, buồn ngủ ban ngày, mệt mỏi kéo dài, khó tập trung và thay đổi tâm trạng.

Ngưng thở khi ngủ có gây tăng cân không?

Theo bác sĩ Shrey Srivastava, bác sĩ nội khoa cao cấp tại Bệnh viện Sharda, Greater Noida (Ấn Độ), ngưng thở khi ngủ có mối liên hệ chặt chẽ với tăng cân. Giấc ngủ kém làm rối loạn các hormone kiểm soát cảm giác đói và no như leptin và ghrelin, khiến người bệnh thèm ăn nhiều hơn. Đồng thời, tình trạng mệt mỏi kéo dài làm giảm động lực vận động và tập thể dục.

Giấc ngủ bị gián đoạn cũng ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất, khiến cơ thể đốt cháy năng lượng kém hiệu quả hơn. Theo thời gian, những yếu tố này khiến việc kiểm soát cân nặng trở nên khó khăn, làm tăng nguy cơ thừa cân hoặc béo phì.

Mối liên hệ giữa béo phì và ngưng thở khi ngủ

Không chỉ ngưng thở khi ngủ gây tăng cân, thừa cân cũng là yếu tố làm trầm trọng thêm tình trạng này. Mỡ tích tụ quanh cổ và đường thở trên có thể làm hẹp đường thở, tăng nguy cơ tắc nghẽn khi ngủ. Béo phì còn làm giảm dung tích phổi và ảnh hưởng đến khả năng kiểm soát hô hấp, khiến các triệu chứng ngưng thở khi ngủ nặng hơn.

Sự kết hợp giữa hai tình trạng này làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, tăng huyết áp, đột quỵ, tiểu đường, hội chứng chuyển hóa, đồng thời ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tinh thần và chất lượng cuộc sống.

Điều trị ngưng thở khi ngủ giúp kiểm soát cân nặng

Bác sĩ Srivastava cho biết, điều trị ngưng thở khi ngủ có thể hỗ trợ quá trình giảm cân. Liệu pháp CPAP giúp duy trì đường thở thông thoáng trong khi ngủ, cải thiện chất lượng giấc ngủ, giảm mệt mỏi và góp phần ổn định hormone kiểm soát ăn uống. Khi kết hợp với chế độ ăn lành mạnh và tập luyện phù hợp, việc giảm cân trở nên khả thi và bền vững hơn.

Lời khuyên để duy trì cân nặng khỏe mạnh

Đối với người mắc ngưng thở khi ngủ, chuyên gia khuyến nghị duy trì chế độ ăn cân đối với khẩu phần hợp lý, hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, tập thể dục đều đặn, ngủ đủ giấc và tuân thủ điều trị theo chỉ định của bác sĩ. Tránh uống rượu bia trước khi ngủ, uống đủ nước và theo dõi chất lượng giấc ngủ cũng là những yếu tố quan trọng.

Thông tin trong bài viết chỉ mang tính tham khảo, không thay thế cho chẩn đoán hay điều trị y khoa. Bạn nên trao đổi trực tiếp với bác sĩ để được tư vấn chính xác và phù hợp với tình trạng sức khỏe của mình.