Thiếu lò sản xuất thuốc phóng xạ tại TPHCM, người bệnh đợi dài ngày

Hiện nay, tại TPHCM, chỉ duy nhất có Bệnh viện Chợ Rẫy được trang bị hệ thống lò cyclotron cung cấp thuốc phóng xạ 18F-FDG cho các cơ sở có máy PET/CT bên ngoài như: Bệnh viện Ung Bướu và Bệnh viện Quân y 175. Trong khi đó, Công ty Cổ phần Y học Rạng Đông - đơn vị sản xuất, cung ứng thuốc 18F-FDG - ngừng sản xuất do vướng thủ tục sử dụng tài sản công.

Nhu cầu chẩn đoán cao trong khi số lượng thuốc được cung cấp hạn chế nên thời gian chờ kéo dài. Nhiều bệnh nhân phải di chuyển ra Hà Nội hay các tỉnh khác, thậm chí, phải đi nước ngoài để thực hiện.

Phải chờ đợi nhiều ngày để được chụp PET/CT

Trao đổi với Báo Lao Động, TS.BS Nguyễn Xuân Cảnh - Trưởng khoa Y học hạt nhân Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, hiện lò cyclotron của bệnh viện đã hoạt động hơn 15 năm, năng suất giảm. Trung bình mỗi ngày, lò sản xuất được 25-30 liều phóng xạ F-18 FDG. Trong đó, khoảng 15 liều được chia sẻ cho Bệnh viện Ung Bướu và Bệnh viện Quân y 175 để chụp PET/CT. Tại Bệnh viện Chợ Rẫy, bệnh nhân cũng phải đợi 2-3 tuần để chụp PET/CT.

Còn tại Bệnh viện Quân y 175, hiện trung bình một ngày, khoa Y học hạt nhân của bệnh viện chụp được 7 ca PET/CT (chưa đến 1/2 nhu cầu), trong khi công suất tối đa có thể thực hiện khoảng 14-15 ca/ngày.

Tại Bệnh viện Ung Bướu - bệnh viện tuyến cuối của khu vực phía Nam chuyên điều trị về ung bướu, nhu cầu chẩn đoán chính xác giai đoạn bệnh lý ung thư giúp cho bác sĩ đưa ra được phác đồ điều trị thích hợp cho từng bệnh nhân.

Theo TS.BS Diệp Bảo Tuấn - Phó Giám đốc điều hành Bệnh viện Ung Bướu, PET/CT là phương tiện ghi hình chẩn đoán không xâm nhập, có nhiều ưu điểm vượt trội hơn các phương tiện hình khác trong phân loại giai đoạn ung thư, cũng như việc đánh giá đáp ứng điều trị và theo dõi tái phát. Đơn vị được chuyển nhượng thuốc F18 - FDG từ Bệnh viện Chợ Rẫy với số lượng khoảng 9 ca/ngày (chỉ đáp ứng được 1/3 nhu cầu). Trong khi đó, với 2 máy PET/CT đặt tại 2 cơ sở của bệnh viện, có thể nâng công suất đáp ứng tối đa lên 50-60 ca/ngày nếu được cung cấp đủ thuốc.

"Vì vậy, bệnh nhân phải chờ đợi nhiều ngày để được chụp PET/CT. Hiện trung bình thời gian chờ ghi hình PET/CT khoảng 10 ngày" - Phó Giám đốc điều hành Bệnh viện Ung Bướu trao đổi với Báo Lao Động.

Khi hệ thống này bị trục trặc, bác sĩ buộc phải cho chỉ định cận lâm sàng khác thay thế như CT scan, MRI… Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, các phương pháp này không thể đánh giá một cách toàn diện, đầy đủ và sớm có những thay đổi sau điều trị, bệnh tồn lưu hoặc tái phát, từ đó, đưa ra phác đồ điều trị thích hợp.

Cần thêm lò sản xuất thuốc phóng xạ

TS.BS Diệp Bảo Tuấn cho hay, nhu cầu sử dụng PET/CT trong chẩn đoán và theo dõi kết quả điều trị bệnh nhân ung thư tại Bệnh viện Ung Bướu rất lớn. Vì vậy, rất cần sự hỗ trợ và chỉ đạo của ngành y tế để TPHCM nói chung và Bệnh viện Ung Bướu nói riêng có thêm lò cyclotron để phục vụ bệnh nhân tốt hơn.

TS.BS Nguyễn Xuân Cảnh nhận định, trong tương lai, y học hạt nhân sẽ đóng vai trò ngày càng quan trọng trong việc chẩn đoán và điều trị các bệnh ung thư. Với sự phát triển của công nghệ, chi phí cho các thiết bị PET/CT sẽ giảm dần, giúp chúng trở nên phổ biến hơn.

Bên cạnh đó, việc nghiên cứu và phát triển các loại thuốc phóng xạ mới sẽ mở ra những triển vọng mới trong điều trị ung thư.

Bác sĩ Cảnh cũng đánh giá tương lai có thể triển khai y học hạt nhân tại các bệnh viện tỉnh. Điều này không chỉ đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh ngày càng tăng của người dân mà còn góp phần giảm tải cho các bệnh viện tuyến trên.