Bệnh nhân từng đối mặt nguy cơ cắt cụt chân nay đi lại được nhờ kỹ thuật vi phẫu mới

Bệnh nhân là nam thanh niên V.T.L (sinh năm 2005), có tiền sử gãy hở hai xương cẳng chân trái và từng được phẫu thuật cố định bằng khung ngoài.

Sau nhiều lần điều trị viêm xương tủy, đến khi tình trạng ổn định, bệnh nhân nhập viện ngày 23.9.2025 trong tình trạng: sẹo mổ cũ xơ dính, còn khung cố định ngoài, khuyết xương chày khoảng 8 cm, gãy cũ xương mác, chân trái ngắn hơn chân phải 2 cm nhưng không còn dấu hiệu viêm hay nhiễm trùng.

Sau hội chẩn, bệnh nhân được chẩn đoán khuyết xương chày sau viêm xương tủy xương do gãy hở, và chỉ định phẫu thuật cắt bỏ đoạn xương viêm, làm mới ổ gãy; đồng thời, chuyển phức hợp vạt da, xương mác tự do từ chân đối diện, nối mạch máu vi phẫu vào bó mạch chày trước của chân trái, kết hợp cố định xương bằng nẹp vis.

Ca phẫu thuật kéo dài 5 giờ, do BS.CKII Thân Văn Hùng - Phó Trưởng khoa Bỏng - Tạo hình, Viện Chấn thương Chỉnh hình, Bệnh viện Quân y 175 làm trưởng ê-kíp, với hai nhóm phẫu thuật hoạt động song song: một kíp lấy vạt da, xương mác từ chân lành, và một kíp bộc lộ, chuẩn bị mạch máu tại vùng nhận vạt ở chân tổn thương. Sau khi hoàn tất, phần vạt được chuyển sang, nối mạch máu dưới kính hiển vi, tái tạo lại xương chày bị khuyết 8 cm.

Sau 14 ngày, kết quả hậu phẫu cho thấy vạt da hồng hào, mạch máu lưu thông tốt, xương thẳng trục và hai chân bằng chiều dài, không xuất hiện biến chứng. Bệnh nhân phục hồi vận động, có thể sinh hoạt bình thường.

Theo BS Thân Văn Hùng, vạt da tự do nói chung và vạt xương mác tự do nói riêng là kỹ thuật đỉnh cao trong phẫu thuật tạo hình, giúp không chỉ bù đắp phần xương khuyết và che phủ mô mềm mà còn tăng tưới máu vùng tổn thương, cải thiện tình trạng nhiễm trùng, rút ngắn thời gian hồi phục, giúp người bệnh sớm trở lại sinh hoạt và lao động.

Đại tá, TS.BS Phan Đình Mừng - Phó Giám đốc Bệnh viện Quân y 175, Giám đốc Viện Chấn thương Chỉnh hình, cho biết: “Khuyết hổng xương chày sau viêm xương tủy là biến chứng rất khó điều trị, có thể để lại di chứng nặng nề như ngắn chi, mất chức năng vận động, thậm chí phải cắt cụt chi. Nếu không kiểm soát viêm xương tủy triệt để, bệnh dễ dẫn đến nhiễm khuẩn huyết và hoại tử xương tiến triển".

Ông nhấn mạnh, phẫu thuật chuyển vạt xương mác tự do (free fibula flap) là kỹ thuật vi phẫu tiên tiến, vừa tái tạo được xương, vừa phục hồi mô mềm và cấp máu nuôi tốt, giúp xử lý triệt để tổn thương phức tạp mà các phương pháp ghép xương truyền thống khó đạt được.